Leki dostępne w ramach programów lekowych są całkowicie bezpłatne, NFZ refunduje je w 100%. Pacjent nie płaci za leki ani złotówki. Aby zostać zakwalifikowanym do programu lekowego, trzeba wykonać szereg badań diagnostycznych, które są refundowane na podstawie skierowania od lekarza specjalisty, czyli w poradni chorób zakaźnych albo hepatologicznej.
Procedura wygląda następująco: na podstawie dodatniego wyniku badania na obecność przeciwciał anty-HCV (które mówi jedynie o kontakcie organizmu z wirusem, ale nie rozstrzyga o zakażeniu – co trzecia osoba z pozytywnym anty-HCV nie jest trwale zakażona) lekarz pierwszego kontaktu kieruje do poradni specjalistycznej (hepatologicznej albo chorób zakaźnych). Dopiero w poradni specjalistycznej potwierdza się zakażenie (badaniem materiału genetycznego RNA HCV), a w kolejnym kroku wykonuje odpowiednie badania diagnostyczne (m.in. określenie stopnia włóknienia wątroby). Niestety, na pierwszą wizytę w poradni chorób zakaźnych często trzeba czekać długie miesiące.
Wykaz ośrodków leczących pWZW typu C (posiadających kontrakt z NFZ) można znaleźć w zakładce „Gdzie się leczyć”.
Najkrócej cała procedura trwa w ID Clinic w Mysłowicach, ale leczenie tam wiąże się z co najmniej dwiema wizytami, o ile stan zdrowia pozwala na ograniczenie liczby wizyt kontrolnych (w innym wypadku trzeba stawić się dodatkowo 2–3 razy co 4 tygodnie do kontroli).
Do programu lekowego kwalifikują się wszyscy chorzy na przewlekłe WZW typu C, którzy ukończyli 3 lata i u których stwierdza się obecność HCV RNA w surowicy krwi oraz „udokumentowano stopień zaawansowania choroby wątroby” za pomocą elastografii TE (FibroScan) lub elastografii SWE (Aixplorer) albo testów krwi (APRI lub FIB-4).
Leczenie przeciwwirusowe czasami rozpoczyna się dopiero pół roku po pierwszym pozytywnym wyniku badania anty-HCV, ale najczęściej inne okoliczności wskazują już na to, że zapalenie jest w fazie przewlekłej i na samoistne wyeliminowanie wirusa – które się zdarza w pierwszych kilku miesiącach po zakażeniu – już nie ma co liczyć.
Leczenie uważa się obecnie za skuteczne, gdy 12 tygodni po zakończeniu terapii wirus nadal pozostaje niewykrywalny we krwi (co potwierdza się badaniem RNA HCV). Jeśli leczenie było nieskuteczne i wirus jednak przetrwał gdzieś w organizmie, to ponownie zaczyna się namnażać i najczęściej pojawia się również we krwi nie później niż po 12 tygodniach od zakończenia terapii. Jeśli się nie pojawi, to przyjmujemy, że został całkowicie wyeliminowany z organizmu. Taki stan uważa się za trwałe wyleczenie, nazywa się trwałą odpowiedzią wirusologiczną i określa angielskim skrótem SVR12.
TERAPIE REFUNDOWANE PRZEZ NFZ
Procedurę leczenia refundowanego przez NFZ formułują programy lekowe. Zasadnicze zmiany w programach leczenia WZW C wprowadzono w 2015 r. (leczenie genotypu 1) oraz w 2018 r. (Epclusa i Maviret do leczenia wszystkich genotypów). Natomisat od 2021 r. program lekowy umożliwia reterapię (powtórną terapię) 3-składnikowym lekiem Vosevi chorych po niepowodzeniu uprzedniej terapii. Publikowane wcześniej informacje dotyczące leczenia w ramach NFZ (np. za pomocą interferonu) można śmiało wyrzucić do kosza!
Obecnie refundowane są następujące terapie (wszystkie o skuteczności większej niż 95%):
»»» Maviret (glecaprevir/pibrentasvir) – wszystkie genotypy (bez marskości wątroby)
»»» Epclusa (sofosbuvir/velpatasvir) – wszystkie genotypy
»»» Vosevi (sofosbuvir/velpatasvir/voxilaprevir) – po niepowodzeniu uprzedniej terapii
»»» Harvoni (ledipasvir/sofosbuvir) – wyłącznie genotyp 1
Terapia Maviretem trwa tylko 8 tygodni, pozostałe terapie trwają 12 tygodni. Szczegółów dawkowania należy szukać w tabelkach na stronach 3 charakterystyk poszczególnych produktów leczniczych (linki powyżej).
INTERAKCJE Z INNYMI LEKAMI
Procedura wygląda następująco: na podstawie dodatniego wyniku badania na obecność przeciwciał anty-HCV (które mówi jedynie o kontakcie organizmu z wirusem, ale nie rozstrzyga o zakażeniu – co trzecia osoba z pozytywnym anty-HCV nie jest trwale zakażona) lekarz pierwszego kontaktu kieruje do poradni specjalistycznej (hepatologicznej albo chorób zakaźnych). Dopiero w poradni specjalistycznej potwierdza się zakażenie (badaniem materiału genetycznego RNA HCV), a w kolejnym kroku wykonuje odpowiednie badania diagnostyczne (m.in. określenie stopnia włóknienia wątroby). Niestety, na pierwszą wizytę w poradni chorób zakaźnych często trzeba czekać długie miesiące.
Wykaz ośrodków leczących pWZW typu C (posiadających kontrakt z NFZ) można znaleźć w zakładce „Gdzie się leczyć”.
Najkrócej cała procedura trwa w ID Clinic w Mysłowicach, ale leczenie tam wiąże się z co najmniej dwiema wizytami, o ile stan zdrowia pozwala na ograniczenie liczby wizyt kontrolnych (w innym wypadku trzeba stawić się dodatkowo 2–3 razy co 4 tygodnie do kontroli).
Do programu lekowego kwalifikują się wszyscy chorzy na przewlekłe WZW typu C, którzy ukończyli 3 lata i u których stwierdza się obecność HCV RNA w surowicy krwi oraz „udokumentowano stopień zaawansowania choroby wątroby” za pomocą elastografii TE (FibroScan) lub elastografii SWE (Aixplorer) albo testów krwi (APRI lub FIB-4).
Leczenie przeciwwirusowe czasami rozpoczyna się dopiero pół roku po pierwszym pozytywnym wyniku badania anty-HCV, ale najczęściej inne okoliczności wskazują już na to, że zapalenie jest w fazie przewlekłej i na samoistne wyeliminowanie wirusa – które się zdarza w pierwszych kilku miesiącach po zakażeniu – już nie ma co liczyć.
Leczenie uważa się obecnie za skuteczne, gdy 12 tygodni po zakończeniu terapii wirus nadal pozostaje niewykrywalny we krwi (co potwierdza się badaniem RNA HCV). Jeśli leczenie było nieskuteczne i wirus jednak przetrwał gdzieś w organizmie, to ponownie zaczyna się namnażać i najczęściej pojawia się również we krwi nie później niż po 12 tygodniach od zakończenia terapii. Jeśli się nie pojawi, to przyjmujemy, że został całkowicie wyeliminowany z organizmu. Taki stan uważa się za trwałe wyleczenie, nazywa się trwałą odpowiedzią wirusologiczną i określa angielskim skrótem SVR12.
TERAPIE REFUNDOWANE PRZEZ NFZ
Procedurę leczenia refundowanego przez NFZ formułują programy lekowe. Zasadnicze zmiany w programach leczenia WZW C wprowadzono w 2015 r. (leczenie genotypu 1) oraz w 2018 r. (Epclusa i Maviret do leczenia wszystkich genotypów). Natomisat od 2021 r. program lekowy umożliwia reterapię (powtórną terapię) 3-składnikowym lekiem Vosevi chorych po niepowodzeniu uprzedniej terapii. Publikowane wcześniej informacje dotyczące leczenia w ramach NFZ (np. za pomocą interferonu) można śmiało wyrzucić do kosza!
Obecnie refundowane są następujące terapie (wszystkie o skuteczności większej niż 95%):
»»» Maviret (glecaprevir/pibrentasvir) – wszystkie genotypy (bez marskości wątroby)
»»» Epclusa (sofosbuvir/velpatasvir) – wszystkie genotypy
»»» Vosevi (sofosbuvir/velpatasvir/voxilaprevir) – po niepowodzeniu uprzedniej terapii
»»» Harvoni (ledipasvir/sofosbuvir) – wyłącznie genotyp 1
INTERAKCJE Z INNYMI LEKAMI
W charakterystykach produktów leczniczych warto sprawdzić m.in. interakcje z lekami, które przyjmujemy z powodu innych schorzeń. Te interakcje mogą powodować, że niektórych leków nie wolno przyjmować w trakcie terapii przeciwwirusowej (więc należy je zastąpić innymi, o podobnym działaniu, lecz inaczej metabolizowanymi) lub należy skorygować dawkę.
Interakcje można też sprawdzić na specjalnej witrynie Uniwersytetu w Liverpoolu:
Jeśli lek świeci się na czerwono – nie przyjmować leku i pilnie skonsultować z lekarzem; jeśli świeci się na żółto – skonsultować z lekarzem ewentualną zmianę dawki.
PROGRAM LEKOWY
Kryteria kwalifikacji oraz wykaz badań przed terapią oraz w trakcie terapii można znaleźć w urzędowym tekście programu lekowego:
– załącznik B.71. Leczenie pWZW typu C terapią bezinterferonową
REKOMENDACJE
Interakcje można też sprawdzić na specjalnej witrynie Uniwersytetu w Liverpoolu:
PROGRAM LEKOWY
Kryteria kwalifikacji oraz wykaz badań przed terapią oraz w trakcie terapii można znaleźć w urzędowym tekście programu lekowego:
– załącznik B.71. Leczenie pWZW typu C terapią bezinterferonową
REKOMENDACJE
